aTut 19:21; Yems 4:13-14
bMbo 139:23; Tut 21:2; 1Kor 4:4; Ibr 4:12
cMbo 37:5, 55:22, 90:17; 1Pe 5:7
dKam 9:15-16
eMbo 40:4; Tut 6:16-17
gMbo 37:16; Tut 15:16, 17;1
hTut 19:21, 20:24
iTut 11:1, 20:10
jTut 20:28, 25:5, 29:4,14; Rom 13:3+
kTut 22:11
lTut 19:12
mMbo 49:20; Tut 3:13+, 8:10+
nTut 11:2, 18:12
oTut 3:34
pMbo 34:8, 37:5; Tut 13:13
qTut 13:14
rMt 7:13-14
s2 Tes 3:10
tMbo 140:2-3; Yems 3:6
uTut 6:13, 10:10
vTut 20:29
wTut 14:17, 19:11; Yems 1:19

Proverbs 16

1Ŋonoono, iti tomtom lelende iurur pa mbulu matakiŋa tabe takam i.
Mi sua ta iwedet pa kwondo na, Yooba itunu ta ikamam peeze pa. a
2Iti tomtom tendemeere itundu kembei mbulu kiti ta boozomen iŋgeeze men pa Anutu mataana.
Mi Yooba, ni itirtiiri lelende mi iute uunu tau takamam mbulu kiti pa i. b
3Uraata boozomen ta lelem iurur pa be kam na, ur ila Yooba namaana.
Naso ŋgar ku tana iur ŋonoono. c
4Koroŋ boozomen ta Yooba iur na, kan uraata makiŋ.
Zin wal sananŋan tomini. Yooba iur zin beso kan nol ipet, to iswe kete malmalŋana kini pizin. d
5Zin wal ta so tipakurkur zitun mi tikamam ŋgar kembei tilip pa waen bizin pakan na, Yooba leleene pizin ri sa som kat.
Tana kam ŋgar boozo pizin pepe. Kola tire kadoono pa mbulu kizin tana. Ni ko irao ileele zin na som. e
6Iti sombe tuurur lelende pa Yooba mi zin tomtom, mi tototo sua kiti mbukŋana, nako Yooba ireege sanaana kiti ma ila lene.
Mi mbulu tau tomototo Yooba mi teleŋleŋ la kalŋaana, ina iuluulu iti be tombotmbot molo pa mbulu sananŋana.
7Iti sombe takamam mbulu kiti ma irao Yooba leleene,
na ni ko ikam ma kanda koi bizin tomini lelen piti, mi itiŋan taparlup ti ma tombot ambai. f

8Iti sombe lende koroŋ rimen, mi tamen mbulu kiti indeeŋe men pa Anutu mataana,
na mbotŋana kiti ko ambai ma ilip pizin wal ta tikam len koroŋ boozomen pa zaala sananŋana. g

9Sombe lelende iurur pa ŋgar sa.
na bela Yooba iyok pa ŋgar kiti tana, tona iur ŋonoono. h
10Sua ta iwedet pa king kwoono, ina Yooba ta ikamam peeze pa.
Tana king isombe iurpe pataŋana kizin tomtom, na bela ikam ma indeŋdeeŋe men.
11Iti sombe lelende be takam ŋgomo pa koroŋ sa, na Yooba leleene be tuur ka kadoono ma irao kat pa ka kin.
Kokena tasala sorok pizin wal pakan, mi pakan na, tusu pizin. Takam kadoono raraate men pizin wal ta boozomen. Pa mbulu ta kembei, ina imar pa Yooba. i
12Mbulu sananŋana na, zin king lelen pa ri sa som kat.
Pa zin tiute: Bela lele ta zin timborro na titoto mbulu ndeeŋeŋana men, to peeze kizin imbol. j
13Tomtom ta so kwoono izzwe mbulu ndeeŋeŋana na, zin king ko lelen ambai pini.
Mi zin wal tau tizzo katkat sua ŋonoono men ta kembena. Zin king lelen pizin mi tipase pizin. k
14Sombe teleŋ kembei king keteene malmal, na tere iti. Pa ni irao ipun ti ma temetmeete!
Tamen tomtom ta le ŋgar ambaiŋana na, ni ko irao be ipaluumu king leleene.
15Sombe king menmeeni, nako iti ta boozomen tombot ambai.
Pa sombe leleene ambai piti, nako kampeŋana kini isu ma isalakaala iti kembei ta yaŋ ipembesmbeeze toono. l
16Iti sombe takam lende ŋgar ambaiŋana, ina ambai ma ilip pa gol ma silba.
Tana tuur lelende pa silba pepe. Takam kinkiini be tuute kat ŋgar ambaiŋana. Pa ina koroŋ ta ambai ma ilip. m
17Tomtom ta so ikamam kat mbulu, ina kembei ipa kat pa zaala biibi. Ilae imare som. Paso leleene be imbotmbot molo pa mbulu sananŋana.
Tana nu sombe lelem be mbot ambai, na motom iŋgalŋgal pai ku be to zaala ambaiŋana men.
18Mbulu ki nindi izze mi tapakurkur itundu, nako ipasaana iti ma tala lende.
Tana sombe takam ŋgar kembei iti ambaiŋanda ma tilip pa waende bizin pakan, na tere iti. Pa ko molo som, to totop. n
19Zin wal tau tipakurkur zitun mi tiwatkewe len koroŋ na, tomtom pakan tigabgaaba zin paso, lelen ilip pa ndomon ta wal tana tikamam pizin na.
Tamen iti sombe tokototo itundu mi tagabgaaba zin wal sorrokŋan, nako mbotŋana kiti ambai ma ilip pizin tomtom ta kembei. o

20Tomtom ta so ileŋleŋ la sua tutŋana mi itoto, nako indeeŋe mbotŋana ambaiŋana.
Mi tomtom ta so ipase pa Yooba, nako leleene ambai kat mi kampeŋana ki Yooba imbotmbot se kini. p
21Zin wal tau lelen bok pa ŋgar ambaiŋana na, tomtom tiwidit urun pa ŋgar kizin.
Mi sombe sua kiti ambai pa tomtom talŋan, nako ikam ma lelen be tileŋleŋ len. To ŋgar kizin ipet karau men.
22Zin wal ta so tikamam kat ŋgar, na ŋgar kizin tana ko iwe kembei yok bukbukŋana ta ipiyotyooto mbotŋana ambaiŋana pizin.
Mi wal kankaanaŋan ta tizorzooro na, zin ko tire kadoono pa mbulu kizin talliŋana. q
23Ŋgar ambaiŋana ta imbotmbot la tomtom ŋgarŋana leleene, ina ikamam peeze pa sua ta iwedet pa kwoono na.
Tana sua kini ipeyei ŋgar kizin tomtom.
24Sua ambaiŋana ta ikamam lelende i, ina namutŋana kat, kembei ta bigil suruunu.
Sua ta kembei iurpewe lelende mi ŋgar kiti, mi ikamam ma kulindi imbot ambai tomini.
25Zaala pakan, tomtom tire na, tiso ko zaala ambaiŋana.
Mi som. Sombe toto zaala tana ma tala, nako temetmeete ma tala lende. r
26Wal uraata kan sombe petel zin, nako timaŋga mi tikam kat uraata.
Paso lelen be tikan kan kini. s

27Zin wal ta tikamam mbulu soroksorok na, lelen iurur pa mbulu bozboozo.
Mi sua kizin ipasansaana zin tomtom kembei ta you na. t
28Zin wal ta tizem zaala ambaiŋana na, tipeyei ŋoŋi.
Mi zin wal ta tininin kao na, tirao be tikam ma itiŋan torondo bizin ŋonoono taparmbotmbot molo piti.
29Zin wal ta tikamam zaaba pizin tomtom na, tiyaryaaru waen bizin be tito zaala sananŋana.
30Tomtom ta so mataana ikinmeete pa waene toro, na leleene iurur be ikam mbulu sa.
Mi tomtom ta so ikarrut zuruunu na, ni kola ikam malmal. Peteke i, na rao som. u

31Moomo kizin kolman ta iwe aigau pizin, mi ikam ma tomtom tipakurkur zin.
Pa ina iswe zin kembei titoto zaala ndeeŋeŋana. v
32Tomtom ta so iyaramraama itunu, mi keteene malmal karau som, na ni ilip pizin wal ta tirao kat pa malmal na.
Mi tomtom ta so imborro kat itunu, na ni ilip pizin wal malmal kan ta tiporou mbolŋana ma tilip pa kar ta kek. w
33Tomtom tikamam mbulu matakiŋa bekena ipatooŋo zin pa zaala tabe tito i.
Mi mbulu tana iso ipet be parei, na Yooba itunu ta ikamam peeze pa.
Copyright information for MNA